Azərbaycan Respublikası ilə Rusiya Federasiyası arasında diplomatik münasibətlər 1992-ci il
aprelin 4-də Bakıda imzalanan müvafiq protokol əsasında qurulub. Həmin ildə Azərbaycanın Rusiyada,
Rusiyanın isə Azərbaycanda səfirlikləri fəaliyyətə başlayıb. İkitərəfli münasibətlərin müqavilə-hüquqi
bazasını təşkil edən əsas sənəd isə Rusiya Federasiyası ilə Azərbaycan Respublikası arasında 1997-ci il
iyulun 3-də imzalanan “Dostluq, əməkdaşlıq və qarşılıqlı təhlükəsizlik haqqında” müqavilədir.
Azərbaycan Respublikası ilə Rusiya Federasiyası arasında diplomatik əlaqələrin qurulmasından
indiyədək dostluq, əməkdaşlıq və təhlükəsizlik haqqında 200-dən çox ikitərəfli sənəd imzalanıb,
qarşılıqlı münasibətlər möhkəmlənib. Bu dövrdə iki ölkə arasında milli maraqlara cavab verən,
beynəlxalq və regional təhlükəsizliyə xidmət edən qarşılıqlı əlaqələr modeli yaradılıb. Azərbaycan-
Rusiya münasibətlərinin inkişaf etdirilməsində Ermənistan Azərbaycan, Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin
nizamlanması mühüm yer tutur. Azərbaycan Respublikası və Rusiya Federasiyası arasında humanitar
münasibətlər əsasən, humanitar sahədə əməkdaşlıq proqramları ilə tənzimlənir. İki ölkə arasında
humanitar əlaqələrin demək olar ki, bütün aspektlərini tənzimləyən ikitərəfli saziş və müqavilələr,
həmçinin hər iki ölkənin mədəniyyət nazirlikləri arasında hər il yenilənən əməkdaşlıq proqramları, təhsil
nazirlikləri arasında əməkdaşlıq haqqında protokollar mövcuddur. Azərbaycan tərəfi mərkəzi federal
hökumətlə yanaşı, RF-nin subyektləri ilə də humanitar sahədə sıx əməkdaşlıq edir. Oktyabrın 31-də
Prezident İlham Əliyev, Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyan və Rusiya Prezidenti Vladimir Putin
arasında üçtərəfli görüş keçirildi.
Görüşdə  Azərbaycan-Emənistan arasında münasibətlərin normallaşması məsələləri müzakirə
olundu.  Soçidə keçirilən üçtərəfli görüşün yekunlarına dair birgə Bəyanat qəbul edildi.  Soçi görüşünün
yekun bəyanatı Azərbaycan Prezidentinin mövqeyinin orada əsas rol oynadığını göstərir.  Azərbaycan
Prezidentinin, Ermənistanın baş nazirinin və Rusiya Prezidentinin 31 oktyabr tarixli Bəyanatı
Azərbaycan-Ermənistan münasibətlərinin kompleks şəkildə normallaşdırılması, sülhün, sabitliyin,
təhlükəsizliyin və Cənubi Qafqazın davamlı iqtisadi inkişafının təmin edilməsi naminə göstərilən bütün
razılaşmalara dönmədən riayət edilməsinə tərəflərin sadiqliyi təsdiq olundu. Ermənistanın görüşdən
əvvəl milli maraqlarımızın əleyhinə səsləndirdiyi bütün tezislər və bu tezisləri reallaşdırmaq üçün
etdikləri cəhdlər Azərbaycan tərəfindən qətiyyətlə rədd edildi. Soçi görüşünün təşkilində məqsəd yalnız
Azərbaycanla Ermənistan arasında sülh müqaviləsinin bağlanmasını tezləşdirmək, normallaşma
prosesinə start vermək deyildi. Qarabağ və orada yaşayan ermənilərlə bağlı məsələnin Azərbaycanın
daxili işi olduğunu bir daha təsdiq etdi. Ən vacibi isə Üçtərəfli Bəyanatı imzalayan Paşinyan
Azəbaycanın ərazi bütövlüyünü, suverenliyini və sərhədlərinin toxunulmazlığı prinsipini bir daha qəbul
etməyə məcbur edildi. Bütövlükdə, bütün gərginliyə baxmayaraq Azərbaycan öz maraqlarını tam qoruya
və real təzyiqləri dəf edə bildi. Brüssel danışıqlar formatı çərçivəsində ölkəmizin müəyyən etdiyi 5
təməl prinsip əsasında sülh müqaviləsinin ilin sonuna kimi imzalanması üçün yeni imkanlar yarandı.
Eyvaz Fərzəliyev,
Sabirabad rayon Ağsaqqallar şurasının sədri